ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Ολοι αυτοί οι πανεπιστημιακοί που δήθεν κόπτονται για την εμπορευματοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης και καταγγέλλουν τη σύνδεση των αναγκών της αγοράς με τα προγράμματα σπουδών, στην ουσία δεν επιδιώκουν τίποτα περισσότερο από την αποποίηση των ευθυνών τους για την ανεπάρκειά τους να ανταποκριθούν σε αυτό.

Θρηνούν τάχαμου για την κατάντια της προοπτικής των πανεπιστημίων να απωλέσουν το σκοπό τους που (κατ’ αυτούς) είναι η μόρφωση των νέων και όχι η εκμάθηση δεξιοτήτων. Υποβαθμίζουν έτσι σκόπιμα και πονηρά την εκπαίδευση σε κάθε επιστημονικό τομέα ονομάζοντάς την «δεξιότητες», λες και ο επιστήμονας δεν χρειάζεται δεξιότητες παρά μόνο αφηρημένες ιδέες και φιλοσοφία ανθρωπισμού.

Και ναι μεν, εν μέρει είναι κατανοητό τέτοιες θρηνωδίες να εκστομίζονται από καθηγητές θεωρητικών πεδίων όπως φιλοσοφίας, θεολογίας, ή κοινωνικών και ανθρωπιστικών σπουδών, αλλά αν τις ακούσεις από αυτούς των θετικών σπουδών π.χ. της γεωπονίας, της βιολογίας ή της μηχανολογίας, καταντά εξωφρενικά γελοίο.

Εχουν μπερδέψει στο μυαλό τους την αρχετυπική εικόνα των φιλοσοφικών σχολών της αρχαιότητας με το εύρος της μόρφωσης που πρέπει να έχει ένας σημερινός πτυχιούχος. Όμως το πτυχίο δεν πιστοποιεί ανθρωπισμό, αυτός υποχρεωτικά πρέπει να έχει εμφυτευθεί στο διανοητικό «γονιδίωμα» του σύγχρονου ανθρώπου ήδη από τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια μέσω της οικογένειας και του σχολείου.

Το πτυχίο πιστοποιεί γνώσεις και δεξιότητες που καθιστούν τον κάτοχό του ικανό να προσφέρει στις ανάγκες του κόσμου εφαρμόζοντας την επιστήμη της ειδικότητάς του.

Δεν τα ‘χουν μπερδέψει λοιπόν, παραπλανούν συνειδητά θέλοντας υστερόβουλα να διατηρήσουν μια κατάσταση ήσσονος προσπάθειας, χαμηλών προσδοκιών και αποφυγής ανάληψης ευθύνης.

Θέλουν το πανεπιστήμιο αρένα ιδεοληπτικών αγώνων, ζυμωτήριο δικαιωματισμού, αποφυγής του μόχθου και εκκολαπτήριο ζηλωτών της Αριστεράς. Μιας Αριστεράς της οποίας η πανεπιστημιακή εκδοχή ομνύει στο αφηρημένο (και ως εκ τούτου μη υποκείμενο σε έλεγχο) και στην αποφυγή των υποχρεώσεων μάθησης που προϋποθέτουν πειθαρχία και διοχέτευση της ενέργειας σε παραγωγικές οδούς.

Αυτό που σήμερα η πραγματικότητα του τεχνολογικού μας πολιτισμού επιβάλλει, αρέσει δεν αρέσει, είναι γνώσεις υψηλού επιπέδου και δεξιότητες εφαρμογής των στην πράξη. Αλλωστε, η καλπάζουσα τεχνητή νοημοσύνη, που κι αυτοί ακόμα οι θρηνωδοί για τον δήθεν πανεπιστημιακό απανθρωπισμό απολαμβάνουν να χρησιμοποιούν, από εξειδικευμένους επιστήμονες προήλθε που τους είναι αδιάφορο αν στερήθηκαν ιδεολογικής «ζύμωσης».

Αλήθεια, πως θα τους φαίνονταν αντί να τους χειρουργήσει ένας κορυφαίος ψυχρός τεχνοκράτης γιατρός αφήνονταν στα χέρια ενός μέτριου ή ανεπαρκούς χειρουργού που όμως διακρίνονταν από ιδεολογική ζέση και μετείχε των κοινωνικών αγώνων; Τι σημασία έχει αν ένας αεροναυπηγός δεν έχει ιδέα από κοινωνικά συστήματα ή λογοτεχνία αλλά είναι ικανός να σχεδιάζει ασφαλή αεροπλάνα; Το ίδιο κι ένας αρχιτέκτονας για ασφαλή κτήρια. Το ίδιο κι ένας γεωπόνος για τις φυτικές ασθένειες, ή ένας γεωλόγος για μια εδαφική μελέτη.

Ας κοιτάξουν λοιπόν πως θα εντατικοποιηθούν οι σπουδές, πως θα γίνουν αποτελεσματικότερες, πως θα ανταποκριθούν στις ανάγκες της αγοράς και της κοινωνίας και πως οι πτυχιούχοι θα αποκτήσουν δεξιότητες ανώτερης στάθμης στην ειδικότητά τους και ας αφήσουν ήσυχη τη φιλοσοφική γυμναστική τους να υπάρχει μόνο εκεί που της αξίζει. Στις θεωρητικές σπουδές, χωρίς όμως τη διανοητική στειρότητα με την οποία αναιρούν τη δική τους επιστήμη.